Atık Su Arıtma Tesisi Çalışma Prensibi
Atık su arıtma tesisi, insanların evlerde, kurum ve kuruşlarda ve sanayi tesislerinde kullanımı sonucunda kirlenen suyun yeniden kullanılabilmesi için arındırılması veya doğaya salınmadan önce, zararlı maddelerden arındırılması işleminin yapıldığı tesislerdir.
Atık su arıtma tesisi çalışma prensibi esas olarak kirli olarak giren suyun çeşitli aşama ve işlemlerden geçirilerek arıtılmasına dayanır. Atık suların içerisinde insan sağlığı ve bitkiler ve deniz yaşamı için tehlikeli olan kimyasal maddeler, bakteriler, virüsler ve birçok zararlı mikroorganizmalar bulunmaktadır. Bu nedenle atık suyla temas eden insanlarda hastalıklar, atık suya maruz kalan doğal ortamlarda çevresel bozulmalar meydana gelir. Su arıtma tesislerinde atık su arıtma tesisi çalışma prensibine göre işlemden geçirilen atık sular yeniden kullanılabilir veya en azından atılacağı çevreye zarar vermeyecek hale getirilir.
Atık sular başlıca iki başlıkta incelenebilir: Bunlar evsel atık sular ve endüstriyel atık sulardır. Konut, kurum ve kuruluşlarda kullanım sonucu ortaya çıkan sular evsel atık sulardır. Sanayi tesisleri, fabrikalar, organize sanayi bölgeleri gibi kuruluşlardaki üretim faaliyetleri sonucu oluşan atık suların geri kazanılması ve bertaraf edilmesi amacıyla kurulmuş olan atık su arıtma tesisleri ise endüstriyel su arıtma tesislerdir. Her iki tip atık suyun arıtılmasında esas olarak aynı atık su arıtma tesisi çalışma prensibi kullanılsa da, kirlilik oranı ve içlerinde bulunan kirletici maddelerin niteliğine göre farklı işlemler de uygulanılabilir.
Ayrıca atık su arıtma tesisleri daha küçük ölçülerde suları arıtmak üzere kullanılan paket su arıtma tesisleri veya bir kasaba veya şehrin atık sularını arıtmak üzere kurulan betonarme tesis şeklinde de inşa edilebilir. Paket su arıtma tesisleri sacdan imal edilen kazan şeklindeki tesisler olup, en yaygın olanı Ardışık Kesikli Aktif Çamur (SBR) sistemidir. Bu sistemlerde doldurma, havalandırma, çökeltme ve deşarj aşamaları tek reaktör içerisinde sırayla gerçekleştirilmektedir. Daha büyük tesislerde ise bütün bu işlemler ayrı ayrı havuzlarda yerine getirilmektedir.
Bir arıtma tesisi atık su arıtma tesisi çalışma prensibine uygun olarak aşağıdaki ana ve yardımcı birimlerden oluşur:
- İlk ve ara pompa istasyonları
- Izgaralar
- Dengeleme ve ön çöktürme
- Biyolojik arıtım birimleri
- İkinci çökeltme sistemi
- Gerekiyorsa veya istenirse suyun yeniden kullanımı için ileri arıtım
- Çamur yoğunlaştırma
- Çamur kurutma ve temizleme
- Dağıtma kanalları ve borular
- Kontrol ünitesi
