Atık Su Arıtma Sistemleri
Atık Su Arıtma Sistemleri
İnsan etkisi sonucunda, su kullanımıyla oluşan evsel ve endüstriyel olarak meydana gelen kirlen suya atık su denir. Atık sular doğaya olduğu gibi bırakıldığında çevresel kirliliğe ve çevre tahribatına yol açar. Bu nedenle atık suları ya yeniden kullanım için arıtmak, ya da en azından doğaya vermeden önce zararlı maddelerden arındırmak gerekir. Bu arındırma işlemini yapan sistemlere atık su arıtma sistemleri denir.
Atık su arıtma sistemleri arıtılan suyun niteliğine göre farklı şekillerde imal veya inşa edilir. Gri atık su arıtma sistemleri, evsel atık suyun en az kirli olan duş, lavabo, küvet vs. den gelen nispeten az kirlenmiş olan suyun tekrar kullanılmak üzere arıtılması için kullanılır. Çamaşır makinesi, bulaşık makinesi ve mutfaktan gelen sular da gri su kapsamında sayılabilse de, bu atık suyun ilk sayılanlara göre çok daha kirli olduğunu, arıtmak için daha gelişmiş sistem gerekeceği ve arıtılan suyun çok sağlıklı olarak kullanılamayacağı hesaba katmak gerekir. Gri su, evsel atık suları içinde en büyük paya sahip olup, evsel atık suyun en az yarısı gri sudur.
Küçük ve orta ölçekli yerleşim birimlerinde (köy, site, yazlık site, tatil köyü, belediye, hastane, otel, okul, fabrika, dinlenme tesisi, şantiye vb.) oluşan evsel nitelikli atık suların arıtılması amacıyla kullanılan sistemlere paket atık su arıtma sistemleri denir. Paket atık su arıtma sistemlerinin en yaygın olanı Ardışık Kesikli Aktif Çamur (SBR) sistemidir. Bu sistemlerde doldurma, havalandırma, çökeltme ve deşarj aşamaları tek reaktör içerisinde sırayla gerçekleştirilmektedir. Atık su arıtma sistemlerinde arıtma işlevini yerine getiren bakteriler sayesinde atık suyun içindeki zararlı maddeler ayrıştırılır ve arıtılan su alıcı ortama deşarj edilir. Arıtma işlevini yerine getiren bakterilerin bulunduğu ortama “aktif çamur” adı verilir.
Kentsel atık su arıtma sistemleri şehir arıtma sistemleri olarak da adlandırılmakta olup, biyolojik veya kimyasal arıtma olarak ayrı ayrı kurulan betonarme yapılardan kurulur. Hem biyolojik hem de kimyasal arıtmanın bir arada yapıldığı sistemler de mevcuttur.
Kimyasal ve endüstriyel atık su arıtma sistemleri, endüstriyel atık suların arıtılmasında kullanılır. Kimyasal arıtma, suda çözünmüş halde bulunan kirleticilerin kimyasal reaksiyonlarla çözünürlüğü düşük bileşiklere dönüştürülmesi ve çözülmemiş, askıda kalan maddelerin yumaklar oluşturarak çökeltilmesi ile yapılır.
